4 bladsye.

Sondag 36 en 37: Heidelbergse Kategismus

Lees Numeri 6:22-27

natuur🔗

Sy Naam tot Seën🔗

Die Naam van die Here beloof seën vir sy kinders. Dit is die betekenis van die bekende seën wat ook gereeld aan die einde van ons eredienste uitgespreek word. Nie bloot 'n mooi manier om ons erediens mee te beëindig nie, maar 'n groet van die Here waarmee ons die hele lewe kan ingaan. Daarom word vooraf ook gesê: "Ontvang nou die seën van die Here". Gaan na julle huise, leef nou met hierdie seën, hierdie vrede van die Here. Wanneer die Here allerlei diere gemaak het, dan seën Hy hulle; Hy maak 'n begin met die diere en waarborg sy voortgang met hulle (Genesis 1:22). Hy waarborg hulle dat hulle vrugbaar en voorspoedig sal wees. Hy verbind sy Naam selfs aan die diere. Net so met die mense wat Hy gemaak het – God het hulle geseën en vir hulle gesê: "Wees vrugbaar en vermeerder en vul die aarde" (Genesis 1:28). Danksy sy skeppingskrag mag hulle weet dat hulle kan voortgaan om hul groot werk op aarde te gaan uitvoer. Hulle kan in hierdie wêreld, op planeet aarde, leef onder God se seën.

So lees ons telkens weer van die Here wat sy seën kom gee wanneer Hy 'n nuwe begin maak, veral ook weer na die sondeval. Ons lees hoe die Here 'n nuwe begin maak met Noag en later met Abraham. Dan lees ons: "...en die Here seën hom". Hy lê sy Naam op hulle. Presies so gebeur dit, ook hier in Numeri 6. Die volk is sopas uit Egipte verlos en is nou in die woestyn op pad na die beloofde land. Aäron en sy seuns kry nou die opdrag om die volk te seën. Daarmee word die Naam van die Here op sy volk gelê (Numeri 6:27). Die Here sê: My Naam staan borg vir die seën wat my volk nodig het om verder te gaan. Die Naam van die Here is nie maar 'n "noemnaam" nie, nie maar 'n woord wat ons gebruik om God mee aan te spreek nie. Die Here se Naam is 'n "gedenknaam", 'n naam wat sy kinders moet herinner aan Wie Hy is, wat Hy gedoen het en beloof het om verder vir hulle te doen. Sy Naam waarborg sy seën. Die Here het sy Naam op sy kinders gelê. Sy Naam waarborg sy seën, maar sy Naam kan ook misbruik word.

Reputasie🔗

Wat beteken dit dat iemand se naam op die spel is? Dit beteken dat sy reputasie op die spel is. Sy goeie naam, sy reputasie, word bedreig. Iemand wat bekend geword het vir 'n besondere prestasie op 'n spesifieke terrein, het vir homself op daardie gebied "naam gemaak". Soos wat die naam van 'n goeie motorfabrikaat verseker dat sy motors van hoogstaande gehalte is. Hy het 'n goeie naam by verbruikers, 'n goeie reputasie. Sy naam staan borg vir iets.

Net so met die Naam van die Here. In Psalm 8 sing ons van die Here: "O HERE, onse Here, hoe heerlik is u Naam op die ganse aarde!" (Psalm 8:2,10). Sy Naam sê waarvoor Hy bekend is op aarde – werke van die skepping wat Hy gemaak het en van verlossing wat Hy gegee het. Die uitgestrekte heelal is die Here se handewerk. O Here, hoe heerlik is u Naam op die hele aarde. O Here, ons Here! En in daardie groot heelal kom bemoei die Here Hom met klein mense, sondige mense. Daarom is die digter van Psalm 8 in vervoering oor God se Naam wat oor die hele aarde bekend is. Die Here laat die mens heers oor alles wat Hy gemaak het. Daarom mag hierdie Naam nie misbruik word nie. Hy sal die een wat sy Naam ydellik gebruik, nie ongestraf laat nie. Maar dit moet juis verheerlik en groot gemaak word! Loof die Naam van die Here, prys sy Naam! Dit is wat moet gebeur. Die Naam van die Here kan nie op 'n manier gebruik word wat nie pas by sy heerlikheid nie. Moenie sy Naam misbruik nie. Loof die Here!

aarde

Daarom wil hierdie gebod ons dan ook heel konkreet waarsku teen die misbruik van die skepping van die Here. Die skepping het veel te sê oor die Naam van die Here, oor die Een wat alles gemaak het. Moet ons dan nie op 'n heel sorgvuldige manier besig wees met hierdie skepping nie? Misbruik van die skepping skend die Naam van die Here wat verkondig word deur die mooi aarde, die plante en diere wat Hy gemaak het. Sal ons dit dan besoedel, sommer iets neergooi nadat ek dit gebruik het? Die Naam van die Here is op die spel. Slordigheid in die lewe van 'n Christen getuig van minagting van sy Naam. Hoe gebruik ons daardie skepping wat sy lof moet besing? Hoe leef ons daagliks?

God se Naam is op die spel. Want kyk wat gebeur onmiddellik na die sondeval. Toe begin ook die hele skepping te sug onder die gevolge van die sonde van die mens. Die pragtige tuin van die Here wat sy wonderlike Naam verkondig het, begin 'n puinhoop word. Die reputasie van die Here as Skepper, as 'n wonderlike Tuinier, word ernstig skade aangedoen. Kyk hoe lyk sy tuin! Wat maak ons met hierdie skepping van God? Hoe leef ons daarmee? Benut ons dit om die heerlikheid van die Here daaruit te laat skyn? Kyk hoe mooi is dit as God se Naam verheerlik kan word. Sy reputasie is op die spel. Elke keer wanneer ons die wêreld waarin ons woon, besoedel, en onverskillig omgaan met die natuurlike bronne; wanneer ons dit nie vir die mooi en die goeie in ons gewone daaglikse lewe gebruik nie, is ons besig om God se Naam skade aan te doen. God se Naam is op die spel. God wil juis dat sy skepping, sy skepsele, sy Naam, sy heerlikheid moet verkondig.

Maar die Here het alles ook nie net so gelaat na die sondeval nie. Hy gaan nou ook vir Homself Naam maak, nie net as Skepper nie, maar ook as Verlosser. Daarvoor kies die Here vir Homself 'n heel besondere Naam. In sy genade kom lê Hy weer sy Naam op sy skepping en sy skepsele. Vir sy uitverkore volk beloof die Here opnuut dat Hy hulle sal seën en hulle behoed, dat Hy hulle genadig sal wees, in vrede met hulle sal leef. In 'n wêreld waar dit nou gevaarlik geword het om te leef, sal die Naam van die Here beskerming vir sy kinders beteken. In 'n wêreld waar 'n tuin verander het in 'n woestyn, soos die volk in Numeri 6 ook heel deeglik aan hul lywe ervaar, daar kom die Here nou en plaas weer sy Naam op hulle, as die Skepper Verlosser. Hy kom alles weer nuut maak, neem sy volk deur die woestyn na 'n land wat oorloop van melk en heuning. Hy wil vir hulle weer 'n tuin gereed maak. Hy sal sy aangesig oor sy kinders laat skyn en hulle genadig wees. Sy Naam sal vir hulle 'n waarborg wees dat Hy sy vergifnis werklik bedoel. Hy sal vir sy volk weer vrede gee. Waar daar vyandskap tussen God en sy kinders gekom het, daar sal Hy weer versoening gee, sodat daar weer vrede kom. Hy sal hulle weer seën soos wat Hy aan die begin gedoen het toe Hy alles goed gemaak het. God wys dat Hy 'n nuwe begin kom maak wanneer Hy sy Seun beloof. Dan voeg Hy sy Naam daarby: "Lê my Naam op my volk!"

Hierdie Here verskyn ook aan Moses by die brandende doringbos. Hy het 'n nuwe begin met Abraham gemaak, hom 'n nuwe naam gegee en aan hom beloof dat Hy 'n verlossende God vir sy volk sal wees. En die Here sweer by Homself. Sy Naam as Verlosser, sy reputasie, staan borg vir die betroubaarheid van wat Hy aan Abraham beloof. En wanneer die nageslag van Abraham dan in Egipte tot slawe gemaak word, moet Moses die kinders van die Here uit slawerny uitlei. Maar hoe moet Moses die kinders van Abraham oortuig van hierdie verlossing en hoe moet hy Farao oortuig dat hy hulle moet laat trek? Wat moes Moses vir die volk sê? Wat is die Naam van die God wat hom gestuur het? "Ek is wat Ek is, Jahwe is my Naam. Dit is my reputasie: Ek is onveranderlik. Ek is wat Ek is! Ek het nie verander sedert Ek my beloftes aan Abraham gemaak het nie."

Die Here wat die God van Abraham, Isak en Jakob is, die Een wat aktief besig is vir die verlossing van sy kinders, die Een wat vertrou kan word, stuur vir Moses. Die Een wat werklik getrou aan sy Woord is. Dit is wat sy Naam beteken. Dit is sy reputasie. As die volk nog twyfel, dan sal sy Naam hulle versterk en bemoedig, dan sal sy Naam hulle verseker dat hulle bevry gaan word. En as die Farao vra wie hierdie God is, sal hierdie reputasie van God hom laat bewe. En dan gebeur presies dit. Die Farao moet buig voor die Here. Sy hele leër word in die see gewerp wanneer die Here sy volk deur die see heen red. Die Here hou sy Woord as die verlossende God.

kruis

Jesus, die Verlosser van Sy Volk🔗

Maar die Here laat dit nie daar nie. Ons kan vandag nie reg praat oor die Naam van die Here sonder dat ons die Naam van Jesus Christus noem nie. As die Seun van God het Hy by uitnemendheid die Naam van die Vader bekend kom maak. Hy het Homself vir ons tot in die dood verneder deur die gestalte van 'n dienskneg aan te neem. En Hy het aan ons gelyk geword. Maar nadat Hy gely het tot in die dood, het die Vader Hom ook weer verheerlik en Hom 'n Naam gegee wat bo elke naam is in die hemel en op die aarde. En daarom sal, in die Naam van Jesus, elke knie van die wat in die hemel en die wat op die aarde en die wat onder die aarde is, buig (Filippense 2:6, 10). Daar is die Naam wat borg staan vir God se verlossing. Die Naam bo elke naam. God waarborg dit in Christus Jesus.

Jesus sê daarom ook: "Ek het gekom in die Naam van my Vader" (Johannes 5:43). En Jesus bid in Johannes 17:6: "Ek het u Naam bekend gemaak aan u kinders." Nou kan Jesus sê dat Hy die ware reputasie van die Vader aan die mense bekend kom maak het! Ek het hulle laat sien dat dit is wat die Here bedoel. Dit is hoe Hy werklik is en waarvoor sy Naam borg staan – dat Hyself die Verlosser van sy volk is. Wat verstaan ons van sy Naam? Dat dit 'n Naam is wat uitspel dat God in sy liefde vergifnis wil gee. Julle moet Hom Jesus noem, want dit is Hy wat sy eie volk van hulle sondes gaan verlos. Jesus het ons die ware reputasie van die Vader laat sien. Elkeen wat die Seun gesien het, het die Vader gesien. In Christus kan ons die Naam van die Vader werklik verstaan. 'n God van liefde en genade. 'n God wat ons so liefhet. Die Vader wat sy Seun gee. Die Seun wat Homself vir ons offer. En die Gees van Christus wat in ons kom werk dat ons mag deel in sy groot werk vir ons.

Die Naam "Here" beteken dat die Here self aktief besig is met die verlossing van sy volk. Die laster teen die Naam van die Here moet ons teen hierdie agtergrond verstaan.

Laster teen Sy Naam🔗

Laat ons ook daarop let dat sy Naam misbruik kan word. Behalwe dat die Naam van die Here verheerlik word, leer die Nuwe Testament ons ook van die laster teen die Naam van die Here. Die dier uit die see wat oorlog voer teen die bruid van Christus en 'n hele skare met hom meevoer, laster die Naam van God (Openbaring 13:5 e.v.). Ook hulle wat hulle nie wil bekeer nie, laster saam met die dier uit die see. Hulle laster die hoogheid van die Naam van die Here. Ook die gelowiges kan die Naam van die Here in gedrang bring. 'n Slegte lewenswandel van 'n Christen kan ongelowiges aanleiding gee om teen die Here en sy Woord te laster. Wanneer u en ek ongehoorsaam aan die Here leef, is dit nie u naam alleen wat op die spel is nie, maar God se Naam wat aan u verbind is. Sy Naam word sleggesê wanneer daar gesê word: "En hy of sy is 'n Christen? Kyk hoe leef die mense. Met 'n vroom gesig sit hulle dan nog in die kerk!" Dit is wat die wêreld van ons sê: "Christen wees is nie vir my as dít is hoe hulle leef nie." Wie se Naam is op die spel? Die Naam van Christus, na Wie u vernoem is. Sy Naam kan gelaster word as ons ongehoorsaam leef.

woestyn

Terwyl die volk reeds verlos is uit Egipte, maar nog in die woestyn is op pad na die beloofde land toe, kom gee die Here sy priesterlike seën aan sy volk. Hy kom lê sy Naam op sy volk in moeilike omstandighede. In die woestyn, waar daar veel beproewing en lyding vir die kinders van die Here is, daar moet ons gedra word deur die Naam van die Here. Moenie bekommerd wees nie! Daarom is die belangrike vraag vir ons vandag wat die Naam van die Here vir ons werd is in ons daaglikse lewe. Maar sedert die koms van Christus word die oproep om op die Here te vertrou, nog soveel dringender, want Hy het sy seën vir ons beloof. Alle sondes sal die mens vergewe word, maar nie die laster teen die Gees van God nie (Matteus 12:31, 32). Daar is geen groter sonde as die lastering teen sy Naam nie, want sy Naam beteken verlossing.  Uit onkunde kon die Jode nog vir Christus gekruisig het. Maar hierdie onkunde het die Gees, wat uitgestort is op Pinksterdag, tot niet kom maak, en ons sondig teen die Gees as ons nie in Christus glo nie. Wanneer ons nou nog die evangelie belaster, laster ons die Gees, die Gees wat van Christus getuig.

Daarom moet die Gees nie gelaster nie, maar geëer word. Ons hele lewe moet gerig wees op die eer van die Naam van die Here. Die eer van die Naam van die Here het alles met ons verlossing te doen. Hierdie Naam word geëer wanneer ons dit aanroep in ons nood van elke dag. So moes die volk dit gedoen het in die woestyn en nie gemurmureer het nie. In plaas daarvan moes hulle na Moses gekom het en vra: "Moses, bid vir ons in die Naam van die Here dat daar uitkoms kan wees. Want die Naam van die Here is op ons gelê." Maar nou word God se Naam deur hulle gelaster! "Ons is in die woestyn gebring om hier te sterf." Dit is laster teen die Naam van die Here.

Die Naam van die Here word op ons gelê sodat ons in die seën van die Here kan deel met die nuwe begin wat Hy gemaak het. Want Hy wil sy aangesig oor ons verhef. En Hy wil ons sy vrede in Christus gee.