Hoop vir die Depressielyer
Hoop vir die Depressielyer
Daar is min woorde wat soveel betekenis dra en wat so swaar gelaai is. Depressie is vreesaanjaend. Jou wêreld is donker, swaar, en droewig. Party dae dink jy dat fisiese pyn dalk makliker sal wees om te verdra; ten minste sal jy dan kan vasstel waar die pyn vandaan kom. Maar depressie raak jou diepste wese en vernietig alles op sy pad. ʼn Wandelende lyk is een manier om die toestand te beskryf. Jou gevoelens is uitgedoof, maar jy onthou nog die dae toe jy nog iets gevoel het. Om een of ander rede is dit daarom selfs moeiliker om te verdra.
Daar is soveel dinge in jou lewe wat moeilik is op die oomblik. Dinge wat jy gewoonlik as vanselfsprekend aanvaar het – ʼn goeie nagrus, doelwitte, ʼn toekomsvisie – lyk deesdae buite jou bereik. Dit beïnvloed ook jou verhoudings. Die mense wat jou liefhet verwag ʼn emosionele reaksie van jou, maar jy voel leeg. Partykeer is jy buierig en jy betwyfel hulle liefde, en dan is verhoudings selfs nog meer gespanne.
Jy is natuurlik nie alleen nie. Depressie affekteer soveel as 25% van die bevolking. Maar statistiek bied min troos. Dit kan jou selfs slegter laat voel: jy wonder hoekom soveel mense depressief is, en jy is bang dat dit beteken dat daar geen oplossing tot die probleem is nie. Tog is daar ʼn ander perspektief. God sê vir ons dat hy omgee oor een verlore skaap te midde van ʼn honderd ander (Matteus 18:10-14) en hy tel die hare op elke individu se kop. As hy soveel barmhartigheid bewys teenoor die afgesonderde, verlore individu, gee hy vir seker om oor jou en oor so ʼn groot groep mense wat swaarkry. Jy mag dalk nie verstaan hoe hy vir jou omgee nie, maar jy kan seker wees dat dit wel waar is.
Swaarkry maak ons bewus van God⤒🔗
Jy kry swaar, en swaarkry maak jou meer bewus van God. Dit is hoe dit altyd gebeur. Die soldaat wat uit ʼn gevaarlike geveg ontsnap het, sal instinktief dank gee aan God. Die makelaar wat sopas ʼn fortuin verloor het mag hom instinktief vervloek. Wanneer beproewings oor jou pad kom, roep jy óf tot God om hulp, óf jy skud jou vuis vir hom, of beide. Daar is ʼn beeld hiervan in die Bybel: dwarsdeur die geskiedenis lei God sy volk die wildernis in, en jy is vir seker in die wildernis.
Die doel van hierdie pad deur die wildernis is, gedeeltelik, om dit wat in ons harte is te onthul en om ons te leer om op God te vertrou in goeie sowel as in slegte tye. Waarom doen hy dit? Om vir ons die dinge te wys wat die belangrikste is. Moenie vergeet dat God sy kinders die wildernis inlei nie. Hy het selfs sy enigste Seun die wildernis ingelei. Ons moenie verbaas wees as hy ons ook daarheen neem nie.
Terwyl jy in die wildernis is, wat sien jy in jou eie hart? Hoe lyk jou verhouding met God? Vermy jy hom? Ignoreer jy hom? Word jy kwaad vir hom? Tree jy op asof hy baie ver is en te besig is met alles anders om hom te bemoei met jou lyding? Frustreer dit jou dat God magtig genoeg is om jou lyding te beëindig, maar kies om dit nie te doen nie? In jou depressie laat God toe om dit wat in jou hart is te openbaar. Jy mag dalk geestelike kwessies vind wat bydra tot jou depressie, of selfs die oorsaak daarvan is.
Watter pad gaan jy kies?←⤒🔗
Jy kan een van twee paaie kies: geloof of afgesonderde onafhanklikheid. Op die pad na geloof soek en volg jy God. Jy roep uit na hom. Jy verstaan nie wat besig is om te gebeur nie, maar jy het nie begrip verloor van die feit dat Christus se dood en opstanding jou verseker dat hy goed is nie. Jy voel asof jy in die donker loop, maar in jou beste oomblikke sit jy een voet voor die ander as ʼn uitdrukking van jou vertroue in God. Of jy dit weet of nie, jy is dapper. Op hierdie pad kan jy, hoewel jy swaarkry, steeds bewus wees van en verwonderd staan voor die krag van die Heilige Gees, wat jou bemagtig om op Hom te vertrou in tye van duisternis en pyn.
Die ander pad is die meer algemene een, selfs onder Christene. Selfs al glo jy dat God Homself aan jou openbaar het in Jesus Christus, lyk dit nie asof dit veel van ʼn verskil maak nie. Jy voel nie asof jy God bewustelik vermy nie. Jy probeer net oorleef. Maar as jy mooi kyk, besef jy dat jy vir God wegstoot. Kyk na die verklikkende tekens:
- Jy het geen hoop nie, selfs al bied die skrif, God se woorde aan jou, hoop op byna elke bladsy. Hier is maar een voorbeeld: “Maar dít sal ek ter harte neem en om dié rede bly ek hoop: deur die liefde van die Here het ons nie vergaan nie; daar is geen einde aan sy ontferming nie, dit is elke môre nuut. U trou is groot” (Klaagliedere 3:21–23).
- Jy dink die lewe is betekenisloos, selfs al is jy ʼn dienaar van die Koning en al dra elke klein tree van gehoorsaamheid ewigheidswaarde. Hierdie is God se doel vir jou vandag: “In Christus Jesus is dit nie van belang of jy besny is of nie. Al wat van belang is, is geloof wat deur die liefde tot dade oorgaan.” (Galasiërs 5:6).
- Jy dink God gee nie om nie, selfs al maak die skrif dit duidelik dat ons van God af weghardloop, en nie andersom nie. Luister na dit wat God vir jou sê: “Onderwerp julle daarom in nederigheid aan die kragtige hand van God, sodat Hy julle kan verhoog op die tyd wat Hy bestem het. Werp al julle bekommernisse op Hom, want Hy sorg vir julle” (1 Petrus 5:6-7).
- Met ander woorde, in baie dele van jou lewe, glo jy eenvoudig nie wat God sê nie.
Praktiese strategieë vir verandering←⤒🔗
Depressie probeer vir ons dikteer wat waar is, en wat nie. Dit sal jou byvoorbeeld wysmaak dat jy nooit weer anders sal voel nie, en dat jy nie kan aanhou leef in so ʼn toestand nie. Dit laat jou glo dat God nie omgee nie, en dat niemand lief is vir jou nie. Dit probeer jou oortuig dat niks saak maak nie. Maar jy moet weet dat depressie lieg! Jy moet die waarheid glo, eerder as om na depressie se interpretasie van die lewe te luister.
Onthou jy die kere toe jy buierig was en alles in die wêreld aaklig gelyk het? Of toe jy PMS gehad het en dit jou interpretasie van ander mense ingekleur het. Ons emosies is luid, maar dit vertel nie die volle verhaal nie.
Rig jou oë op God en luister←⤒🔗
Draai jou oë na God, en luister na wat Hy sê oor Homself, eerder as om na jou depressie te luister. Die kern van sy boodskap aan jou is die evangelie van Jesus Christus. Jesus, die Seun van God, het die Seun van die Mens geword. Hy was geheel en al gehoorsaam aan die Vader, hy het Homself leeg gemaak en jou dienaar geword. Hy het gesterf om aan jou nuwe lewe te gee. Nou is hy die Koning, en deur sy dood lei Hy jou sy koninkryk in. Hier op aarde is die Koninkryk van God deurtrek met lyding, maar ons weet die Koning is met ons, en ons lyding is van korte duur. Ons weet ook dat die Koning ons lyding, wat sinneloos lyk, op Hom neem, en dat hy dit bruikbaar maak in sy koninkryk. Lees die hele Romeine 8 en let spesifiek op hierdie woorde: “Ons weet dat God alles ten goede laat meewerk vir dié wat Hom liefhet, dié wat volgens sy besluit geroep is. Dié wat Hy lank tevore verkies het, het Hy ook bestem om gelykvormig te wees aan die beeld van sy Seun, sodat sy Seun baie broers kan hê van wie Hy die Eerste is” (Romeine 8:28-29).
Dit is God se boodskap aan jou. Smeek om genade en barmhartigheid sodat jy dit bo die geraas van jou depressie uit kan hoor.
Die Gees van God praat die duidelikste met jou in die Bybel. Gee die eerste klein tree: maak dit oop en lees dit. As jy nie kan nie, vra iemand anders om dit vir jou te lees. Vra God om met jou te praat deur sy woorde in die Bybel. Vra ʼn vriend om met jou te praat oor die goeie nuus dat Jesus geleef het, gesterf het, en weer opgestaan het. Enige vriend wat daardie goeie nuus ken, sal baie graag met jou daaroor praat.
Hier is ʼn paar voorstelle:
- Lees oor Jesus se lyding in Jesaja 53 en Markus 14. Hoe help dit jou om te verstaan dat Jesus ʼn man van lyding was, wat pyn geken het?
- Gebruik die Psalms om jou te help om met God te praat oor jou hart. Maak Psalm 86 en Psalm 88 jou persoonlike gebed aan God.
- Wees bewus dat dit ʼn geestelike stryd is. Depressiewe mense word baie maklik beïnvloed deur die Satan se stelling dat God nie goed is nie. Jesus se dood aan die kruis bewys God se liefde vir jou. Dit is die enigste wapen wat sterk genoeg is om die Satan se leuens te weerstaan (Romeine 5:6-8; 1 Johannes 4:9-10).
- Moenie dink dat jy ʼn unieke geval is nie. Lees Hebreërs 11 en 12. Baie mense het hierdie pad geloop vóór jou, en God het hulle nie teleurgestel nie.
- Onthou die rede waarom jy leef (Matteus 22:37-39; 1 Korintiërs 6:20 ; 2 Korintiërs 5:15 ; Galasiërs 5:6).
- Leer oor volharding en uithouvermoë (Romeine 5:3 ; Hebreërs 12:1 ; Johannes 1:2-4).
Geleidelik sal ʼn nuwe doelwit duidelik word. Jy sal sonder twyfel steeds wil hê die depressie moet weg wees, maar jy sal ʼn begrip ontwikkel van wat dit beteken om in nederigheid saam met jou God te loop, selfs te midde van pyn. Wanneer jy die skrif lees, sal jy besef dat baie mense dieselfde pad geloop het.
Oordink die geestelike oorsake van jou depressie←⤒🔗
Neem vervolgens sommige van die geestelike kwessies wat ʼn rol mag speel in jou depressie in oënskou. Daar is nie net een oorsaak van depressie nie, maar daar is sekere algemene paaie wat ʼn depressiewe spiraal uitlok. Om hierdie kwessies in jou lewe te identifiseer kan jou help om weg te beweeg van die depressie en om dit te vermy in die toekoms.
Depressie gebeur selde oornag. As jy goed nadink, sal jy besef dat dit jou suutjies bekruip het, en geleidelik ontwikkel het. Dink na oor hierdie ontwikkeling. Persoonlike probleme wat geestelik afgeskeep word, kan by beïnvloedbare mense lei tot depressie. Sien jy enige van hierdie dinge in jou lewe ?
- As jy enige iemand anders as God die middelpunt van jou lewe gemaak het, en jy verloor hom of haar, sal jy afgesonder en doelloos voel. Kan jy sien hoe dit kan lei tot depressie? Iemand anders het die rede vir jou bestaan geword en nou, sonder hom of haar, voel jy hopeloos en magteloos om aan te gaan met jou lewe. Jy mag dit dalk nie besef nie, maar volgens die Bybel is dit afgodery — jy dien dit wat God geskep het, in plaas daarvan om die Skepper te dien.
- As jy voel asof jy misluk het in die oё van ander mense, en asof jou sukses en ander se opinies van kritiese belang is, kan jy in ʼn depressie verval. Kan jy die geestelike oorsprong raaksien? Jou sukses en ander se opinies het jou gode geword, dit het vir jou belangriker geword as om Christus te dien.
- As jy voel asof jy ʼn verskriklike daad gepleeg het en jy wil jou sonde hanteer apart van die kruis van Jesus, is depressie onvermydelik. Ons wil altyd glo dat ons iets kan doen — soos om vreeslik sleg te voel oor ons sonde — maar dit is net trots. Ons dink eintlik dat ons God kan terugbetaal, maar hierdie houding doen afbreuk aan die wonder van die kruis en Jesus se volledige betaling van sonde.
- As jy kwaad is en jy weier om te vergewe, kan jy maklik in depressie verval. Die eenvoudige formule is hartseer + kwaad = depressie. Wat ons kwaad maak openbaar waarvoor ons lief is en aan watter regte ons baie waarde heg. Die onvermoë om te vergewe wys dat ons nie bereid is om God te vertrou om ons gebroke harte heel te maak en om regverdig te oordeel nie. Reageer op jou hartseer en woede deur jou hart teenoor God uit te stort. Gebruik die Psalms as jou gebede. Vra vir geloof sodat jy op God kan vertrou om jou verdediger en jou helper te wees.
Selfs kenners van depressie wat die Bybel verwerp, erken dat woede, verwyt en jaloesie kan bydra tot depressie. Dink dus goed na. Soek vir sondepatrone wat jy kan bely. Dit is moeilik, maar dit is nie deprimerend nie. As straf aan die ander kant van belydenis gelê het, sou dit dwaas gewees het om hierdie pad te volg. Maar kom tot by die evangelie van Jesus, en jy sal aan die ander kant volle vergifnis, liefde, hoop en vreugde vind. Dit is volledig tot jou beskikking. “Maar as ons ons sondes bely – Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid. As ons beweer dat ons nie gesondig het nie, maak ons Hom tot leuenaar en is sy woord nie in ons nie” (1 Johannes 1:9-10).
Tree vir tree←⤒🔗
Neem een klein treetjie op ʼn slag. Dis waar dat dit onmoontlik lyk. Hoe kan jy leef sonder gevoelens? Daarsonder het jy geen dryfkrag, geen motivering nie. Hoe sou dit wees om sonder enige gevoel in jou bene te loop? Dit sal mos onmoontlik wees. Of sal dit? Miskien sou jy kon loop as jy dit voor ʼn groot spieël oefen en kyk hoe jou bene beweeg. Een tree, wankel, nog ʼn tree. Dit sou alles baie meganies wees, maar dit kan gedoen word.
Mense het geleer om in die middel van hul depressie een tree op ʼn slag te gee. Dit voel nie natuurlik nie, al sal ander mense nie die ongemak of die heldhaftigheid raaksien wat dit behels nie. Die reis begin met een tree, en dan nog een. Onthou, jy is nie alleen nie. Baie mense voor jou het al hierdie reis onderneem.
Soos wat jy loop, sal jy besef dat jy elke hulpbron moet gebruik wat jy al ooit geleer het oor volharding in swaarkry. Dit sal baie oomblik-vir-oomblik keuses behels: vat een minuut op ʼn slag, lees een kort gedeelte uit die Bybel, vra vir hulp, probeer om vir iemand anders om te gee, beweeg buite jouself, vra iemand hoe dit met hulle gaan, en so aan.
Wanneer jy twyfel, bely jou ongeloof, vertrou op Jesus, en soek iemand om lief te hê. ʼn Wyse depressiewe persoon het eenmaal gesê: "Die rede waarom ek opstaan — ná jare van depressie — is omdat ek een ander persoon wil liefhê.”
Riglyne vir medikasie←⤒🔗
Die intense pyn van depressie beteken dat jy enige iets wat verligting bring, verwelkom. Vir sommige mense bied medikasie verligting van sekere simptome. Die meeste huisdokters is gekwalifiseerd om die gepaste medikasie voor te skryf. As jy ʼn spesialis verkies, kry ʼn verwysing vir ʼn psigiater, en vra die volgende vrae aan jou dokter en apteker:
- Hoe lank neem dit voordat dit effektief is?
- Watter algemene newe-effekte is daar?
- As jou dokter meer as een medikasie voorskryf, sal dit dan moeilik wees om te bepaal watter medikasie effektief is?
Uit ʼn Christelike perspektief is die keuse om medikasie te gebruik ʼn wysheidskwessie. Dit is selde ʼn kwessie van reg en verkeerd. Die vraag wat eerder gevra moet word is: “Wat is die beste en wat is wys?” Wyse mense vra raad (jou dokters moet deel wees van die groep wat jou raad gee). Wyse mense benader besluite biddend. Hulle plaas nie hul hoop op mense of medisyne nie, maar op die Here. Hulle erken dat medikasie ʼn seën is as dit help, maar besef ook dat dit limiete het.
Medikasie kan fisiese simptome verander, maar nie geestelike simptome nie. Dit mag dalk slaap aanhelp, fisiese energie verskaf, jou toelaat om in kleur te sien, en die fisiese gevoel van depressie verlig. Maar dit sal nie jou geestelike twyfels, vrese, frustrasies of mislukkings oplos nie. As jy kies om medikasie te neem, oorweeg dan om ʼn wyse en betroubare persoon van jou kerk die pad saam met jou te laat loop. Hulle kan jou daarop wys dat God goed is, dat jy krag kan vind in die kennis van God se liefde, en so ander kan liefhê. En ja, daardie vreugde is moontlik, selfs tydens depressie.
Hoe om selfmoordgedagtes te hanteer←⤒🔗
Voordat jy depressief was, kon jy jou nie indink dat jy van selfmoord sou droom nie. Maar wanneer depressie vererger, raak jy bewus van ʼn verbykomende gedagte oor die dood, en dan nog een, en dan nog een, totdat die dood jou begin agtervolg.
Onthou, depressie vertel nie die volle waarheid nie. Dit laat jou glo dat jy stoksielalleen is, dat niemand jou liefhet nie, God gee nie om nie, jy sal nooit weer anders voel nie, en jy kan nie nog een dag langer so aangaan nie. Selfs jou huweliksmaat en kinders gee jou skynbaar nie genoeg rede om aan te hou lewe wanneer depressie op sy ergste is nie. Jou kop sê vir jou, “Dit sal vir almal beter wees sonder my.” Maar dit is ʼn leuen — hulle lewens sal nie beter wees sonder jou nie.
Aangesien jy nie al die feite het nie, hou dinge eenvoudig. Die dood is nie jou keuse om te maak nie. God is die gewer en nemer van lewe. Solank as wat Hy jou lewe gee, het Hy ʼn doel vir jou. Een doel wat altyd binne bereik is, is om iemand anders lief te hê. Begin met daardie doel, en kry dan hulp van ʼn vriend of dominee. Depressie vertel vir jou: jy is alleen en jy moet optree asof jy is. Maar dit is nie waar nie. God is met jou en hy roep jou om uit te reik na iemand wat sal luister, omgee, en vir jou bid.
Volhard in die hoop
Sal jou depressie weggaan? Miskien. As jy hierdie wenke volg, sal jou depressie, op die minste, verander. Maar om jou te waarborg dat jy depressie-vry sal wees is om jou te verseker dat jy nooit in jou lewe sal swaarkry nie. Die kruis van Christus is ʼn teken vir ons dat ons Jesus sal volg in al sy lyding eerder as om vry te wees van alle swaarkry.
Jou hoop lê in iets baie dieper as die verligting van pyn. Depressie kan jou nie ontneem van hoop nie, omdat jou hoop in ʼn persoon lê, en daardie persoon, Jesus, is lewend en met jou. Die apostel Paulus het sy hoop op ʼn skaal geplaas en gevind dat dit nie opgeweeg het teen al die voordele wat hy in Christus het nie. Daardie tipe hoop en visie gebeur natuurlik nie oornag nie. Maar dit gebeur wel. Stel jou doelwitte hoog. Jy kan ʼn koers inslaan waar jy saam met Paulus sê “Amen”.
Om hierdie rede word ons nie moedeloos nie. Al is ons uiterlik besig om te vergaan, innerlik word ons van dag tot dag vernuwe. Ons swaarkry in hierdie lewe is maar gering en gaan verby, maar dit loop vir ons uit op 'n heerlikheid wat alles verreweg oortref en wat ewig bly. Ons oog is nie op die sigbare dinge gerig nie, maar op die onsigbare; want die sigbare dinge is tydelik, maar die onsigbare ewig (2 Korintiërs 4:16-18).