Kleredrag  is  'n  gevoelige  kwessie.  Waar  in  die  verlede ‘n  sekere standaard van kleding vir openbare geleenthede verwag kon word, het dit nou verander in ‘n ‘anything goes’ gees. Moet daar gevra word  vir  ‘n ‘kleredragkode’  wat  geld  vir  openbare  geleenthede? Ander reken egter dat daar nie vir alles vaste reëls hoef te wees nie. Verskillende benaderings, insigte? Hoe dit ook al mag wees: ons sal dit hier op die lappe bring.

Deesdae sien ‘n mens dikwels — veral op warm dae — meisies met uitdagende, suggestiewe kleredrag:  sg. “oopmaag-hempies”, laehals T-hempies, en baie kort rompies. Dit wil nie sê dat die seuns altyd so waffers lyk nie, maar die kleredrag van meisies is meer suggererend. Die samelewing wil amper vir ons dikteer hoe ons gekleed moet gaan. Bemarkers het agtergekom die jong mens vandag het nogal geld, geld wat hulle gewilliglik uitgee om klere te koop wat ‘in’ is en wat deur die groep aanvaar word. Ongelukkig het die pronk van jou seksualiteit die grondslag gevorm vir die ontwerp van baie meisies/damesklere. Gelukkig is daar genoeg meisies wat nogsteeds smaakvol aangetrek is, smaakvol sonder om ouderwets te wees en wat met plesier na gekyk kan word.

Maar laat ons ‘n voorbeeld gee: gestel ‘n meisie dra ‘n oop-maag hempie. Sy moet haar tas van die grond af optel en, om die band lekker oor haar skouer te kry maak sy ‘n behoorlike swaaibeweging. In die proses wys sy meer as bloot net haar magie, nou het die omstanders baie meer te sien gekry.

Wat sal die seuns/mans hieromtrent doen? Wat moet hy sê? Dit is vir hom ‘n probleem. Hy voel dat dit nie so hoort nie, maar as hy ‘n opmerking daaroor sou maak, watter reaksie sal hy kry? Bowendien, as hy verkeerd reageer, word hy dalk ook nog verdink van seksuele intimidasie, met al die gevolge wat daarmee saamgaan.

Laat ons wat dit betref duidelik wees: dit is doodeenvoudig waar dat sekere kleredrag seksuele begeertes kan opwek. Dit is dus te verstane dat in sommige gevalle ingegryp en gesê word: so hoort dit nie. Die veiligheid is in gedrang.

Oorsaak⤒🔗

Dis nie so moeilik om die oorsaak hiervan te vind nie. Hierdie klere is in die mode en dis duidelik dat baie meisies dink dis mooi. Die vraag kan gestel word op watter manier smaak tot stand kom. Aan die een kant is dit persoonlik, jy hou van iets of nie. Maar aan die ander kant het die maatskappy ook ‘n sterk invloed. Die advertensie-wêreld vertoon voortdurend skraps-geklede vroue om ‘n produk aan te beveel. Die musiekwêreld maak gebruik van videobeelde wat weinig verdoesel. Ons en ons kinders word dikwels blootgestel aan verleidelike beelde. ’n Besinning oor die gebruik van hierdie media kry in die opvoeding te min aandag.

Te Heilig?←⤒🔗

Toe dit kom by die bespreking van naakstrande en ‘n Christelike parlementslid beswaar gemaak het, kry hy die wind van voor. “Hoekom nie, is jy te heilig hiervoor?” Waarop hy antwoord met: ”Nee, te sondig”. Dit kan ook op die bespreking rondom die kleredrag van toepassing wees. Is seuns, mans, onderwysers, dosente, predikante te heilig? Nee, maar wel te sondig.

Waarom Dra Ons Klere?←⤒🔗

Die antwoord op hierdie vraag vind ons onder andere in Genesis 3. Ná die sondeval het die oë van die mens en sy vrou oopgegaan (vers 7); hulle het ontdek dat hulle naak is. So kan hulle mekaar nie in die oë kyk nie en hulle maak rompe van vyeblare. Die naaktheid het nou skaamte teweeggebring en het om bedekking gevra. Dit is die heel eerste reaksie van die mens op die sondeval! Wat maak die Here God daarmee? Hy vervang die tydelike vyeblare (wat verdor) met duursame kleding: kleredrag van velle (vers 21).

Ons ontvang klere van die Here om ons naaktheid te bedek. Klere bied beskerming teen die klimaat, maar ook teen begerige oë. Die Nuwe Testament is ook duidelik hieroor. Dink byvoorbeeld aan 1 Korinthiërs 6:12-20. Ons liggaam is ‘n tempel van die Heilige Gees en ons word opgeroep om God met ons liggaam te verheerlik. Behoorlike kleding is ook ‘n sieraad (1 Timótheüs 2:9). Dat kleredrag ook bydra tot dit wat die mens uitstraal, is duidelik. Josef het selfs ‘n deftige lang rok gekry (Genesis 37). Jy mag gerus mooi lyk. Feesklere dra by tot die feesvreugde.

Kleredrag het ook ‘n funksie by die aanduiding van ‘n beroep. In sommige beroepe is ‘n netjiese pak klere ‘n vereiste, in ander (soos bv. in die polisie of in die verpleging) ‘n uniform. Dit is herkenbare voorbeelde, maar ‘n mens kry die indruk dat die kleredrag die laaste tien jaar eerder sterk bepaal word deur die — persoonlike — gevoel. Ook ons is hierin kinders van ons tyd. Die gewoonte om op Sondae feestelike klere aan te trek sien ‘n mens in baie gevalle nie meer nie. Klere wat jy in jou vrye tyd dra, kan tog ook op Sondae gedra word? Die erediens hang tog nie af van jou klere nie? Die tye verander en Christene verander daarmee saam.

Verwarrend←⤒🔗

Dis opvallend dat juis in die kerklike openbare vergaderings daar gedink word aan ‘n kleredragkode. Het hulle die probleem geïdentifiseer? U, ouer, sien tog hoe u dogter die huis verlaat as sy gaan kuier by vriende, winkels toe gaan, Bybelstudie bywoon of katkisasie en kerk toegaan? Wat sê u daarvan? Raak ons te wetties? Laat u as ouers u dogter toe om met uitdagende kleredrag uit haar slaapkamer te verskyn? Praat u by die huis oor kleredrag? Of mag u dogter self besluit hoe en waarvoor haar kleedgeld spandeer word? Wat dink u van ‘n kleredragkode vir kerk en gesin? Wat sou daarin vervat moet word?

Die mode verander gedurig. Ons praat nou oor “oopmaag-hempies” en môre dalk oor deurskynende klere; oormôre skryf die mode weer iets anders voor. Uit gesprekke met jongmense het dit opgeval dat dit vir baie van hulle ook moeilik is om ‘n goeie keuse te maak. Jy wil tog ook graag aantreklik en oulik lyk.

Reaksie←⤒🔗

Die skrywer van hierdie artikels het aan sy lesers gevra om te reageer ten opsigte van hierdie kwessie.

Die meerderheid reaksies was positief. Hier volg ‘n paar uittreksels:

• Dit is jammer dat ons deesdae oor verskeie sake — waaronder kleredrag — so verskillend dink.

• ‘n Kategeet het genoem dat hy in hul plaaslike kerkblaadjie uitdruklik aandag gegee het aan die kleredrag van die vroulike katkisante.   

• “Lei my nie in versoeking nie”, dis wat hy in die somermaande bid voordat hy die preekstoel opgaan, meld ‘n predikant.

• Nog ‘n leser meld: Die kleredrag van veral die jongmense in ons kerk hinder my soms. Ook in ons kleredrag mag ons laat sien dat ons Christene is. As jy ‘n kind van die HERE is, moet jy dit ook wys in jou kleredrag.

• Iemand anders het geskryf dat hy as ‘n buitestaander in die kerk was en dat hy aanstoot geneem het aan die mini-rompies, oop rûe, sigbare onderklere, stywe broeke, ens.

• Ten slotte is genoem: In die kleinste sosiale eenhede, dus die gesinne, gaan dit verkeerd met die moraal, en dis nie moontlik om daar maatreëls te tref nie. Dus moet dit gedoen word in die katkisasieklasse, jeugverenigings, ens. omdat daar gesaghebbende leiding is.

Bewaar Jouself←⤒🔗

Ons kry klere om ons naaktheid te bedek. Dit is die gevolg van die sondeval. Tans lewe ons in ‘n wêreld wat juis die sonde uitbuit en verheerlik. Met alle gevolge wat daarmee saamgaan. Ons as Christene moet daarteen stry. Seuns en meisies, dink goed na oor julle kleredrag. Julle kies verseker julle klere bewus en sorgvuldig uit. Maar hoe kies julle? Wie is jy? Hoe wil jy dit deur jou kleredrag wys?

Waarom so ‘n kort rompie, sigbare onderklere of stywe broek? Wat wil jy daarmee bereik? Hoe wil jy hê dat ‘n ander jou sien en wil jy regtig so bekyk word? Jou klere laat sien wie jy is. Jy behoort aan God. Hy bepaal jou identiteit. Hy wil jou Bewaarder wees, maar Hy roep jou ook op om jouself te bewaar (1 Petrus 1:16). Bewaar jouself as kind van God deur jouself ordentlik te klee. Dit is nie outyds nie! Jy is deur God geskape en jy is uniek. Jy het jou eie smaak en styl; sorg dus ook vir ‘n goeie keuse t.o.v. jou kleredrag. Julle is in baie opsigte krities en dis goed so. Doen dit ook t.o.v. julle kleredrag.

Bewaar Mekaar←⤒🔗

‘n Meisie sê: “Ek is 15 jaar oud en ek wil graag net so lyk en net so aantrek soos al my vriendinne.

Verstaan u dit?” Natuurlik sal ‘n mens dit verstaan. In die puberteitsjare is minderwaardigheidsgevoelens soms baie sterk aanwesig. Groepsdruk is dan baie groot. Jy wil nie anders wees nie. Jy het reeds genoeg probleme en sien nie kans vir nog nie. Veral nie as dit gaan oor kleredrag nie. Ouers is in hierdie opsig soms baie toegeeflik. Eintlik hou ons ook nie daarvan nie, meen hulle, maar ons dogter kry reeds so swaar…

Jongmense is soms baie hard teenoor mekaar en ‘n mens het baie moed nodig om daarteen in te gaan. Hoe hartseer is dit nie dat hierdie hardheid ook in die kerk, in die gemeente van Christus, voorkom. Ons moet mekaar, as kinders van een Vader, vir hierdie kwaad bewaar. Ons moet eerder help deur mekaar volledig te aanvaar. As Christene moet ons mekaar bewaar vir seksuele verleiding. Heelwat subtiele lis skuil agter die ontwerp van klere. Links en regs word seksuele begeertes opgewek. Bewaar veral die jong mans vir verkeerde gedagtes. Jou liggaam is immers te kosbaar! Verheerlik God met jou liggaam (1 Korinthiërs 6:20); daarby hoort gepaste kleredrag. Jy mag jouself klee soos dit pas by jou identiteit; dit is vir Christene ‘n uitdaging. Jy mag aan almal laat sien dat gepaste, kuise kleredrag nie vervelig is nie; en stimuleer mekaar deur goeie, gepaste klere te dra. Ek stem saam dat daar in die skole, katkisasieklasse en jeugverenigings duidelike reëls t.o.v. kleredrag moet wees. Is ‘n kode daarvoor nodig? Moontlik, maar vandag se kode kan môre al weer verouderd wees. Ons vind ‘n duidelike reël in Sondag 41, vr. en antw. 109: Daarom verbied Hy alle onkuise dade, gebare, woorde, gedagtes, luste en alles wat ‘n mens daartoe kan verlei.

Laat ons mekaar daarop aanspreek en mekaar daarop aandring.

Bewaar Jou Kind←⤒🔗

Ouers, julle moet oog hê vir die vrae van julle opgroeiende kinders. Laat hulle nie alleen aansukkel met die moeilike keuse t.o.v. hul kleredrag nie. Deur voldoende geld te gee sodat hulle self hul klere kan koop, is u nie vry van u verantwoordelikheid as opvoeder nie. Wees krities t.o.v. u eie kleredrag sowel as dié van u dogters. Hulle het u nodig! Help hulle as hulle moet kies. Natuurlik hoef hulle nie u smaak en styl oor te neem nie.

Gee hulle verantwoordelikheid, maar een wat pas by hul ouderdom. Sê eerlik aan hulle wat jy dink van die klere wat hulle gekoop het en die boodskap wat dit oordra. Dit kan soms gebeur dat dit nodig is om die kledingstuk om te ruil omdat dit nie pas by ‘n Christelike lewenstyl nie.

Passend…←⤒🔗

Goeie klere is passende klere. Dit beklemtoon jou Christelike identiteit. Klere maak die vrou en beskerm die man. Dink na oor waarnatoe jy gaan en sorg dat jou klere daarby pas. Die kollege is nie die strand nie en die kerk is geen kampeerplek nie, dus trek jy jouself anders aan as jy soontoe gaan. Ook op warm dae behoort ons passend gekleed te wees. Dit is werklikwaar beskamend as bv. katkisante huis toe gestuur sal moet word met die boodskap: gaan trek eers ordentlike klere aan. Dan staan die wêreld van die opvoeding op sy kop. Maar as dit nodig is, moet dit gedoen word! Dit is paslik om saam mekaar aan te spreek (tuis, in die kerk, by die Bybelstudie of waar ook al) op o.a. ons kleredrag. Laat ons daarin ook konsekwent wees.

Klere←⤒🔗

Om as Christen en jongmens goed gekleed te wees, is ‘n stryd. Laat ons mekaar in hierdie stryd ondersteun: jonk en oud. Dit is ‘n stryd met ‘n heerlike einde: ons is mos op pad na die bruilof van die Lam.  En bruilofsgaste is goed gekleed en blymoedig op pad.