“Kyk watse gemors is dit hier…” hoor ek iemand sê. Die persoon was jare weg en het weer teruggekeer na Suid Afrika. Hy het lank in die buiteland gewoon en het hom verwonder oor die veranderings in Suid Afrika. Na soveel jare het daar baie dinge verander. Die een na die ander ding word opgenoem. Dit lyk asof alles agteruit gegaan het...

Dit hoor ʼn mens dikwels by mense wat vir ‘n tyd lang in die buiteland gewoon het. Hulle sien die groot veranderings raak. Vir die wat egter in Suid Afrika gebly het, en wat ook die veranderings meegemaak het, was dit alles meer geleidelik. Maar as iemand dit dan skielik vir ’n mens noem, dan besef jy eers weer al die veranderings wat plaasgevind het.

In die tyd dat die skrywer van Kronieke begin skryf het, was dit ook anders as vroeër. Of hy dieselfde in sy tyd gesê het soos hierbo weet ons nie, maar dat hy ook gedink het dat dit slegter as vroeër gegaan het, is ʼn feit. Ongeveer 400 jaar voor Christus het daar wel Jode in Kanaän gewoon, maar dit was net ʼn klein oorblyfsel van vroeër. Net ’n klein deel het uit Assur en Babel uit ballingskap teruggekeer. Die eerste stamme van Israel, Ruben, Gad en die helfte van Manasse is rondom 730 v.C. in ballingskap weggevoer en 3 eeue later skryf die skrywer: die mense woon nog steeds daar.

Die tempel van die Here is miskien wel herbou, maar het die ouer mense nie gehuil toe hulle dit sien nie? Hulle kon nog onthou hoe die eerste tempel was. En die nuwe tempel is nie naastenby soos die ou tempel was nie. En dit geld ook vir die regering. Het Israel dan nie die name van koning Dawid en Salomo in sy geskiedenis nie? Dit was God se gesalfdes wat op die troon gesit het, onder die seënende hand van die Allerhoogste self! Prys sy Naam! Nou egter is die land ʼn provinsie van Persië. Die Perse noem die gebied van Israel “Oor die rivier” en dit is maar net ʼn gedeelte van wat vroeër die ryk van koning Dawid was. Die Persiese koning laat die gebied regeer deur sy gesante wat aan hom verantwoordelik is.

Hoe beoordeel ʼn mens dit nou? Is dit beter of slegter? Gaan dit weer soos voorheen word? Gaan alles maar net sleg op hierdie oomblik, of bly dit so? Ons sit met dieselfde vrae. Hoe kyk ʼn mens terug in die verlede? Watter lesse kan ons uit die verlede leer vir vandag? Iemand het eenkeer gesê: “Iemand wat nie die geskiedenis ken nie, moet dit noodwendig herhaal”.

Adam, Set, Enos...

Die skrywer van 1 Kronieke gaan baie ver terug. Adam was die eerste mens. Hy was al daar voor ons voorouers. Hy was al daar voordat manne soos Dawid en Salomo naam gemaak het. En hy was al daar voordat ʼn sekere Tiglat-Piléser en ʼn Nebukadneser of ʼn Kores op die wêreldtoneel verskyn het. Daar is slegs een naam wat Adam se naam voorafgaan: die Here God! Prys sy Naam! En van Hom weet ons dat Hy gister en vandag en môre dieselfde is. Wat ook al verander, hoe moeilik dit ook al is om alles te volg en te beoordeel: Hy is daar. Hy was daar en Hy sal daar wees. ʼn Vaste Rots.

Die boek Kronieke het ʼn baie treffende begin. Die skrywer wil ʼn groot historiese oorsig gee. Daarvoor haal hy soms letterlik uit ou boeke aan, soms verwerk hy dit wat in ou boeke staan. Ook vleg hy nuwe informasie in om die mense van sy tyd in te lig oor die geskiedenis. Ook oor veranderings, soms ten goede, soms ten kwade. Maar veral praat hy oor God, wat oor alles regeer. Hy was al daar voordat daar enige iets was. Hy is die Skepper van mense. En soms verskyn van hierdie mense op die toneel van die wêreldgeskiedenis, mense wat baie groot invloed op die samelewing het. Soms raak dit alles net te veel, raak dit alles buite beheer. Dit voel asof veranderings soos golwe oor jou spoel. Niemand kan dit keer nie. Tog is daar Iemand wat dit alles in Sy hand hou. Omdat Hy alles gemaak het: ...Adam, Set, Enos...

Die skrywer begin waar God begin het. Kyk, dit is nou wat geloof is. Dat jy seker kan wees dat jy as persoon en as gemeenskap opgeneem is in God se geheel. En daarmee saam dus: glo in God se trou, wat deur die eeue heen bly skitter oor menslike ontrou. As ons kan terugreik tot by Adam, sal God verseker ook reik tot by die laaste uitverkorene.

Ongeag wat ook al gebeur, selfs ook in ons tyd.