Kom ons begin met ʼn gevallestudie. Todd, ʼn middeljarige geskeide man, sê hy is kwaad vir God omdat sy lewe in wese besig is om uitmekaar te val. Sy vrou het hom verlaat vir ʼn ander man; sy enigste kind – ʼn seun van vyf en twintig jaar –  het afsydig geword teenoor hom, en sy kat wat in sy gedagtes die enigste een was wat nog liefde teenoor hom getoon het, is onlangs doodgebyt deur ʼn rondloperhond. Sy lewe het nie uitgewerk soos wat hy eens op ʼn tyd gedroom het dit sou nie, en nou is hy bang om drome te koester. Wat op aarde vang die Here met sy lewe aan?

Wat sou jou reaksie wees op Todd se kreet van kwelling en woede?

Toon hom eers vriendskap voordat jy hom raad gee⤒🔗

Wanneer jy met ʼn geval soos hierdie een te doen kry, is die feit dat jy “die regte antwoord” ken, die maklike deel. Jy kan sonder twyfel onmiddellik Bybelskrywers identifiseer wat weerklank sou vind in hierdie man se droewige toestand. Dink aan die boek Job, Psalm 23 en die verhaal van Jona. Dan is daar 2 Korintiërs 1:4;  Romeine 8:28, en so gaan die lys voort. Daar is soveel goeie, toepaslike gedeeltes met die regte en eerlike antwoorde waarvan jy gebruik kan maak om hierdie man te help. Maar jou eerste vraag is nie: “Ken ek al die regte gedeeltes om te siteer?” nie, maar eerder: “Gaan hierdie man regtig hoor wat ek nou vir hom gaan sê? Bevind ons twee ons in ʼn gesprek waarin die waarheid vir hom aanvaarbaar en relevant sal wees en werklik tot hom sal deurdring?”

Wanneer iemand worstel met woede teenoor God, maak liewer eers seker dat hy met aandag na jou gaan luister voordat jy sommer wegval met ʼn aantal gedeeltes uit die Skrif. Gaan stap saam met hom soos wat twee vriende sal. Gee hom krediet vir die feit dat hy eerlik is omtrent sy worsteling met God. Beaam sy huidige oortuiging dat die lewe in ʼn gebroke wêreld baie moeilik kan wees en tot diepe teleurstelling kan lei. Afgesien van hierdie algemene riglyne, is dit moeilik om vooraf die woorde te formuleer vir daardie eerste stap waarmee jy probeer om ʼn vertrouensverhouding met Todd te bou. Tog is dit in hierdie stadium duidelik dat jy probeer om vir hom daardie vriend te wees wat omgee vir ʼn man wat voel dat niemand vir hom omgee nie.

←⤒🔗

Terwyl jy nadink oor hoe jy moet reageer, erken sy uitgesproke en onuitgesproke vrae←⤒🔗

Todd se reeks beproewinge maak ʼn klomp moeilike vrae in hom wakker. Daar is baie (wat mens kan noem) onuitgesproke vrae wat hom kwel. Vrae soos onder andere: Watter sin het my lewe nou nog? Waarom gaan ek daarmee voort? Gee jy, dominee, vir my óm? Jou antwoorde aan Todd word vir hom die padwyser waarmee hy by die dieper liefde van God kan uitkom. Hulle voorsien die raamwerk van vertroue, eerlikheid en welwillendheid waarbinne boodskappe oor God se karakter en bedoelinge vir Todd meer betekenis sal kry. Todd kan nie die lewenstryd en beproewinge in die oë kyk as hy dink dat hy God se gesindheid teenoor hom op grond van daardie ondervindinge kan ken, eerder as op grond van die Woord nie. Daar moet ʼn dieper fondament wees. Uiteindelik moet hy ʼn dieper insig ontwikkel oor wie God is, wat hom verder sal neem as sy beperkte interpretasies van sy omstandighede. 

Woede teenoor God verraai die feit dat Todd se hart nie in Hom veranker is nie←⤒🔗

Woede teenoor God, net soos ander probleme met woede, openbaar wat iemand liefhet, koester en vereer. Todd se woede teenoor God oor al sy verliese toon dat hy sy geloof, hoop en sekuriteit in dinge geplaas het wat verganklik is eerder as in God alleen, wat sy rots en bergvesting is. Geen man wil hê dat sy vrou hom verkul nie. Geen ouer wil hê dat sy kind hom vermy nie. Niemand wil hê dat sy geliefde dier doodgemaak word nie. Maar daar moet iets dieper wees wat hierdie man se fondament is waarop hy ʼn betekenisvolle en doelgerigte lewe kan bou.

Aan die een kant is Todd se woede verstaanbaar: hy het verhoudings verloor wat vir hom baie dierbaar was. Sy woede kook oor van die hitte van verlore verhoudings. Aan die ander kant maak sy woede hom blind vir sy gebrek aan ʼn verhouding met God wat hom staande kan hou te midde van hierdie beproewings. Dit is vanselfsprekend nie verkeerd om innige, blywende verhoudings met gesinslede en troeteldiere te begeer nie. Maar Todd se woede verraai dat hy hierdie andersins goeie begeertes die verhoogde status gegee het van onuitgesproke eise: “Ek moet ____  hê,  anders is my lewe betekenisloos”. Maar deur van hierdie voorveronderstelling uit te gaan, het Todd weggedryf van God se bedoeling met sy lewe.  Daarom is dit nie die begeertes na verhoudings wat hom uiteindelik in die moeilikheid laat beland het nie, maar eerder sy selfgekoesterde verwagtinge wat hy aan God opgedring het. Dit het hom in die emosionele storm laat beland wat hy nou in die oë moet kyk. Solank as wat hy aan hierdie begeertes-wat-eise-geword-het vasklou, sal daar geen vrede in sy hart wees nie. Sy hoop sal vervaag. Sy doel in die lewe – wat aan hom rigting moet gee – sal vir hom verlore wees.

Jy moet hom help om daardie verwagtinge oor wat hy dink God behoort in sy lewe te doen, te vervang met nederige onderworpenheid aan wat God self sê Hy in die lewens van sy kinders wil doen. Die Woord gee aan ons diepste verwagtinge ʼn nuwe vorm.  Help vir Todd, byvoorbeeld, om te heroorweeg wie die bekwaamste is om sy voete op die regte pad te lei. Jy kan ʼn gesprek bou rondom ʼn paar lewensveranderende Spreuke:

Die hart van die mens dink sy weg uit, maar die Here rig sy voetstappe (Spreuke 16:9  Die Bybel Ou Vertaling, 1953).

Ons beplan wel, maar ons planne het nie die laaste sê oor dit wat blywend is nie. Dit is bevrydend om dit nederig te aanvaar.

Die voetstappe van ʼn man hang van die HERE af: hoe sou ʼn mens dan sy weg verstaan? (Spreuke 20:24 idem).

Ons kan nie eers ons eie lewens ten volle verstaan nie. Weereens maak die nederigheid om dit te aanvaar, ʼn mens vry.

Dan kan jy die hele tweede helfte van Romeine 8 gebruik, wat al Todd se moeilike lewensondervindinge behoort aan te spreek. Die laaste paar verse lui so:

Wat sal ons van die liefde van Christus skei? Swaarkry of benoudheid of vervolging, honger of naaktheid, gevaar of swaard? Soos daar geskryf staan: "Ter wille van U word ons die hele tyd aan die dood uitgelewer, word ons soos slagskape behandel.” Maar in alles is ons selfs meer as oorwinnaars deur Hom wat sy liefde aan ons bewys het. Ek is immers daarvan oortuig dat geen dood of lewe of engele of magte of teenswoordige of  toekomstige gebeure, of kragte of hoogte of diepte of enigiets anders in die skepping ons kan skei van God se liefde wat daar in Christus Jesus ons Here is nie.Romeine 8:35-39  Die Nuwe Testament en Psalms ‘n Direkte Vertaling, 2014

Oor die algemeen moet jy vir Todd help om raak te sien dat sy woede teenoor God te wyte is aan swakheid en blindekolle in sy geloof. Hy het God geken, maar die mate van geloof wat hy getoon het, was duidelik onvoldoende om hom deur hierdie verliese te dra. Hierdie moeilike ondervindinge is ʼn Godgegewe geleentheid om sy geloof te laat groei en verdiep. Help hom om te leer dat “Geloof leef asof dit wat God sê, waar is … Die essensie van ʼn lewende geloof is iets anders as enige spesifieke ondervinding … Geloof neem God op sy woord en reageer in ooreenstemming daarmee.”

Verseker hom dat hy sal verander namate hy in so ʼn onvervalste vertroue in sy God groei. ʼn Lewende, aktiewe, opregte geloof dra altyd goeie vrugte, want ʼn lewende, aktiewe, liefdevolle God is aan die werk.

Help vir Todd om raak te sien dat die intensiteit van sy huidige worsteling eintlik daarvan getuig dat hy bestem is vir veel meer as selfs sy verhouding met mense. Hy is bestem vir ʼn blywende verhouding met God. Natuurlik is sy geloof die beslissende uiting van daardie verhouding en op sigself is dit ook die sleutel wat die betekenis, doel en hoop ontsluit wat hy op hierdie presiese oomblik ontsettend nodig het. Geloof self is nie die anker nie. Maar ons geloof is veranker in die Verlosser, Herder en Vader wat ons liefhet.