Bron: Kompas. 3 bladsye.

Wie Sit Op die Troon?

troon

Oor ’n paar weke is dit weer Goeie Vrydag en Paasfees. Die kerk gedenk dan Christus se dood en opstanding. In die laaste tyd kon ons in Beeld dikwels lees hoe teoloë hulle mening gee oor die Bybel en wat ons in die Bybel van Christus leer. Van die artikels het geweldige reaksie uitgelok en nie sonder rede nie.

Dit is veral dr Piet Muller en prof Sakkie Spangenberg wat in Beeld artikels geskryf het wat baie reaksies opgeroep het. Verder was daar nog die berigte oor die “historiese Jesus” wat reaksies opgeroep het. Prof Crossan beweer in verband met die historiese Jesus dat net 14% van die woorde wat in die Nuwe Testament in Jesus se mond gelê word, regtig uit Jesus se mond gekom het. Hoe moet ons op hierdie berigte reageer? Moet ons maak asof dit nie bestaan nie? Nee, dit is nie reg nie. Ons is geroep om die sienings van mense te toets. Die groot vraag by dit alles is: Wat is nou eintlik die norm waaraan ons allerhande sienings moet meet? Is dit ons verstand of is dit ons eie wetenskaplike ondersoek?

Die HERE leer ons in die Bybel dat Hy meer as die mens is, selfs meer as alle mense saam. Sy wysheid is baie groter. Kyk o.a. Jesaja 55:8, 9; Spreuke 1:7; 9:10. Psalm 119 besing in die Bybel God se wet en dat ’n mens alleen deur God se woorde wys kan word.

As ons soek na die norm waaraan ons alles behoort te toets, kry ons ’n baie duidelike antwoord in Prediker 12:13, 14:

Die hoofsaak van alles wat gehoor is, is: Vrees God en hou sy gebooie, want dit geld vir alle mense. Want God sal elke werk bring in die gerig wat kom oor al die verborge dinge, goed of sleg.

Die norm by die debat oor die Bybel kan en mag niks anders as die Bybel self wees nie. As mense van ons vra om oor die Bybel te praat sonder die Skrif self as norm te gebruik mag ons geen debat voer nie. Dit gaan daaroor dat ons die Heilige Gees wat die Bybel vir ons gegee het, bly vertrou. Dit gaan daaroor dat ons die HERE op die troon laat sit en nie met eie menslike redenerings wil bepaal wat wel woorde van God of Christus is of wat volgens ons teorieë dit nie is nie.

Gebruik Ons ʼn Sirkelredenasie?🔗

Wie aan die Bybel as God se Woord vashou kry dikwels die verwyt dat hy met ’n sirkelredenasie werk. Maar wanneer ons dan kyk na mense wat die onfeilbaarheid van die Skrif aanval, sien ons dat hierdie mense steeds weer ander dinge nodig het om hulle posisie te regverdig.

Ek noem twee voorbeelde wat prof Spangenberg betref. Ek het hierbo op Prediker 12:13, 14 gewys. Hierdie verse wys ons in watter kader die boek Prediker gelees en uitgelê moet word. Prof Spangenberg wil dit nie doen nie en meen dat die Prediker ’n ander beeld van God het as die skrywers van die boek Spreuke. Hy meen selfs dat die boek Prediker in diskussie met die wysheidsleraars van Spreuke gaan. Hoe kan prof Spangenberg sy siening handhaaf? Hy moet dan sê dat die laaste deel van die boek Prediker ’n latere toevoeging is. Iemand sou dit toegevoeg het om daarvoor te sorg dat hierdie boek by die res van die Bybel pas en so uitgelê sal word. ’n Mens sien hier ’n eiemagtige ingryping in die teks van die Bybel om ’n eie siening te kan handhaaf.

Dieselfde gebeur as prof Spangenberg in Beeld van 1 Maart oor die eerste drie evangelies skryf. Hy begin deur te vertel dat die Twee-bronne-teorie in die laaste twee dekades bewys is. Die geleerdes het volgens Spangenberg ontdek dat daar tussen die drie eerste evangelies groot ooreenkomste, maar ook verskille bestaan. Die oudste evangelie is dan die van Markus. Matteus en Lukas sou nog ’n tweede bron vir hulle verhaal gebruik het en dit is wat die geleerdes die Q-bron noem. Die sogenaamde Q-bron sou veral die oorspronklike woorde van Jesus bevat. As jy wil weet wat Jesus werklik gesê het moet jy weet wat in die Q-bron staan. Weet u wat nou die mees ironiese is? Nog nooit het iemand die Q-bron of ’n deel daarvan ontdek nie. Dit is niks anders as ’n gedagtespinsel van geleerdes nie. Prof Spangenberg sê dat hierdie teorie bewys is, terwyl daar nog nooit iets van ’n Q-bron gevind is nie. Later in sy artikel moet hy dit ook toegee as hy skryf:

Geleerdes het egter die bron gerekonstrueer uit die gegewens van Matteus en Lukas. Dis byna soos ’n erdekruik waarvan jy net die skerwe besit: as jy dit aan mekaar heg, kry jy ’n idee hoe die oorspronklike kruik gelyk het.

potskerwe

Hier sien ’n mens ’n werklike sirkelredenasie. Geleerdes maak ’n bron en beweer dat dit die oorspronklike woorde van Jesus is. Hier het die mens op die troon gaan sit en wil die Woord nie meer uit die hande van die Gees ontvang en daarvoor buig nie. Ek wil een voorbeeld daarvan gee.

Jona Drie Dae in die Vis🔗

Prof Spangenberg het sy eie teorie nodig om te kan ontken dat Jona werklik drie dae in die vis was en daarna uitgespoeg is. Dit sou vir hom ’n probleem wees as die Here Jesus dit bevestig. Hy kan nie ontken dat Jesus dit volgens die Matteus-evangelie wel gesê het nie. Ons lees naamlik in Matteus 12:40 dat Jesus sê:

Want soos Jona drie dae en drie nagte in die buik van die groot vis was, so sal die Seun van die mens drie dae en drie nagte in die hart van die aarde wees.

Nou het prof Spangenberg sy eie teorie nodig (ʼn werklike sirkelredenasie!), om te kan sê dat Jesus hierdie woorde in werklikheid nie uitgespreek het. Die twee bronne wat hy aanvaar is Markus en die sogenaamde Q-bron. Wat is die Q-bron? Dit is die gedeeltes in Lukas en Matteus wat ooreenstem.

Ons lees nie in Markus en ook nie in Lukas van die drie dae in die vis nie. Spangenberg se gevolgtrekking is dat, omdat Markus en die Q-bron nie van die drie dae praat nie, dit dus ’n versinsel van Matteus is. Hier gaan sit die mens op die troon om volgens sy teorie en rekonstruksie God se Woord te beoordeel. Ons het hier met beeldediens te make. Dit gaan hier oor sonde teen die tweede gebod. Die mense maak eers hul eie teorieë en maak dan hulle eie beeld van God en van Christus. Die “historiese Jesus” wat hulle vir hulleself oorhou is hulle eie beeld.

Die Bybel is God se Betroubare Getuienis🔗

Die Nuwe Testament wys ons steeds weer daarop dat die apostels oor- en ooggetuies was van wat Jesus gedoen en gesê het. Dit word deur die Here Jesus self beklemtoon, o.a. net na sy opstanding. Hy verskyn dan aan sy leerlinge en herinner hulle aan wat Hy gedoen en gesê het. Hy bewys hulle uit die Ou Testament dat wat Hy gedoen het die vervulling van die Ou Testament was. Wanneer Jesus dit in Lukas 24 gesê het, lees ons in vers 48: “En julle is getuies van hierdie dinge”. Hulle is oor- en ooggetuies van Christus se werk. Dit moes hulle wees om die evangelie van Christus te kan verkondig, sodat dit duidelik is dat hulle die feite vertel en geen eie versinsels nie. (sien o.a.: Handelinge 1:8, 21; 2 Petrus 1:12-21)

Wanneer mense getuienis aflê aanvaar ons dit as die waarheid, as in ooreenstemming met die feite. Daarom sou dit baie snaaks wees om God se getuienis nie as volledig betroubaar en heeltemal in ooreenstemming met die feite te aanvaar nie. Daarop wys Johannes ons in sy eerste brief:

As ons die getuienis van mense aanneem – die getuienis van God is groter, omdat dit die getuienis van God is wat Hy aangaande sy Seun getuig het. Wie in die Seun van God glo, het die getuienis in homself. Hy wat God nie glo nie, het Hom tot leuenaar gemaak, omdat hy die getuienis nie geglo het wat God aangaande sy Seun getuig het nie.5:9, 10

Bybel

Dit is duidelik dat die woord 'getuienis' in die Bybel beteken dat die dinge wat gesê word, die waarheid is. Wanneer iemand ’n getuienis aflê wat nie in ooreenstemming met die feite is nie, is hy ’n valse getuie, ’n leuenaar. Wanneer ons dus op grond van die woorde “getuig” en “getuienis” die ruimte vra om te sê dat die Bybel nie die onfeilbare Woord van God is nie, sê ons daarmee dat die Bybel ’n onbetroubare, ’n valse getuie is. Waar die mens met sy teorieë op die troon gaan sit, verstrooi hy God se volk en maak die HERE tot ’n leuenaar. Die vashou aan die Bybel as God se Woord is geen sirkelredenasie nie, maar die eerbiedige glo en vertrou van wat die HERE vir ons sê.